inoiz esan diren hitzak

Lagun batek gai honi buruz botatako bertsoak:

1-Itsas zakar xamarra
egurrezko patera
moto erdoildu bat eta
espainiako bandera
hamar metro luze eskas
bi metro zabalera
hantxe egin behar nuen
europar ibilera
patroiak agindu zuen
ta irten giñen kolpera
nik hartu behar izan nun
etxean eroia papera
agur aitatxo,amatxo
amona eta arreba
dirua ekarriko dut
zorionakin batera

2-Berehala altxa genun
kayukoaren aingura
janari pixkat bagenun
gutxi batzuntzako ura
berrogeitsasei pertsona
edota hiru kultura
gure artean bazegoen
nolabaiteko lotura
urruti utzi genuen
gure herri maite hura
atzera begiratzean
zenbait histori burura
aurrera begiratzean
zenbait duda lilura
batera sentitzen nitun
poztasuna eta tristura.


3-Ixiltasuna hausteko
haize ufadaren hotsa
ur hotzaren zipriztiñak
aurpegia zidan bortsa
orduan sentitu nitun
nik ikara eta hotza
borborka jarri zitzaida
momentu hortan bihotza
olatu zital bortitzak
ezuen eduki lotsa
patera kolpatu zigun
batzuentzat heriotza
beste batzuk euki gendun
ausardi nahiko zorrotza
han bukatu zan askoren
bizi triste eta motza

4-Motorra autsita zegon
guztiok nahiko etsita
bat, bi, hiru, palada
ilusioeri segika
bidean hamabost lagun
eta ideia utzita
aurrera begiratzea
zen gu guztion botika
zakar bihurtzen hasi zen
leno genuna polita
hemen genbiltzan guztiok
gorputza ezin elika
sentitzen hasi nintzen
nekearen politika
aurrera jarraitu nahi nun
baña begiak itxita.


5-Arrokak pasa nituen
korrika eta saltuz
inguru haiek zeuden
poliziz eta soladaduz
kartel txuri bat parean
jartzen zuena "andaluz"
babesa lortu nuen nik
bakarrik eta nere kabuz
lana-re aurkitu nun
gutxienez forma ondradus
denbora pasatzen nuen
familiagan pentsatuz
ez nintzen behintzat egongo
saiatu ezaren damuz.


6-Helikopteron soñukin
irekin nuen begia
kayukon negon oraindik
ametsa zen alegia
Guardia Zibila gañean
hor bukau zen balentria
zilarrezzko mantarekin
negon lurren esseria
aurpegia zeharkatzen
malko lodi eta geldia
irudik isladatzen zun
gaur benetako egia
ze gaizki ezita dagon
munduaren gizarteria
dirudunentzat dirua
ta pobreentzat miseria.

eta helduentzat zer?

Amestutako herrira heltzean, papelak ondo izanez gero...arazo larri baten aurrean aurkitzen dira, hizkuntza; ez dute ulertzen, beraz hemen inguruan E.P.A., E.B.A.,... edo horrelako zentruak aurki ditzazkegu, bertan etorkiñei estatuko hizkuntz ofiziala erakusten zaie eta horrez gain, lanpostu batzuek egiteko jakin beharreko minimo bat, ikastaroen bidez, erakusten zaie.
Horrela lanpostu egoki batean hasteko aukera ematen zaie,...ikasten dauden bitartean gehienak, norbait zaintzen dute, hau da, nagusirenbat zaintzen dute (zaindari gehienak emakumeak izaten dira).
Gizonezkoen kasuan, cd-ak saltzeko aukera izaten dute, lanpostu hau oso erraz aurkitzen dute, berez, lanpostu hau, ez da legala baina ala izango bazen bezala ikusia dago, beraz inolako arazo gabe saltzen dituzte.

Hona hemen kuban ikasten dauden gazte batzuk. Beraien herritik alde egin zuten eta kubara joan dira, bertan jarraitzea gogorregia zelako, hara heltzean nahi dutena ikasteko aukera eman diete, beste tokietan zergatik ez da hori gertatzen?ez al da garrantzitsua?bideo honetan beren esker ona ematen diote kubari.
http://www.youtube.com/watch?v=PyaPA56T6Q4

heltzean zer

Etorkinak etortzean, papelak ondo badituzte, beste bereizketa bat egiten zaie, hau da, hemezortzi urte oraindik bete gabe badituzte, adibidez, estatu osoan zehar dauden inmigranteentzat bereziki sortutako zentruren batera bialtzen zaie. Esate baterako Loiu-koa, edo Zornotzakoa besteak beste. Bertan eguneroko bat eramaten dute, beraien ikasketak egokitu bere adinarekiko, estatuko hizkuntza ofizila erakutsi, lanpostu batzuei buruzko ikastaroak,.. erakusten zaie. Teorian dena ondo dihoala dirudi, baita bertara hurbiltzean ere hori ikusi daiteke, baina zoritxarrez arazo larri bat daukate, larregi daude, Loiuko zentroak adibidez, eduki dezaketen baino hiru bider gazte gehiago dauzkate eta hainbeste ume egoteak, beraien jokabidea kontrolaezin bihurtzea suposatzen du, horregatik sarri arazoetan sartu dira eta horregatik azken berriak txarrak direla esan daitezke.

xenofobia¿?

Bideo honetan argi ikusten den bezala, etorkinak pairatzen dituzten arazoetaz gain jende asko haserretu egiten da, hauek ikustean. Xenofoboak direla esan daiteke, hau da, atzerritarrei, talde etniko desberdinei edota kultura arrotzeko pertsonei deskonfiantza, gorrotoa eta fobia eragiten duen aurriritzia daukaten pertsonak ere.
Ideologia honen jarraitzaileak, zoritxarrez, geroz eta gehiago daudela adierazten du Calvo Buezas irakasleak(Centro de Estudios sobre Migraciones y Racismo)-ko zuzendariak. Honek, 14utetik 19 urtetarako gazte ezberdinak ikertu ditu eta bere datuen arabera arrazista diren gehienak klase apalekoak dira, gehienbat lanpostu beragatik borrokatzea tokatzen zaielako. Hona hemen artikulo batzuk gai horri buruzkoak.

papelen garrantzia

Leku batetik irten eta bestera joateko beraien bizitza arriskuan jartzen duten pertsona horiek, amestutako herrira heltzean, gehienetan irregulartasun luzeak eta paperen gabezia pairatu behar izaten dute.
Hona hemen "Chambao" taldeak nola azaltzen duen pertsona hauen errealitatea, beraien ametsa errealitate bihurtzeko bidaia egitean zer pairatzen duten, kantu eta irudi batzuen bitartez zer nolako garrantzia duten papel horiek.

bideoaren komentarioa

eskubideak

Heriotza edo desagerpen horiek tristura, amorrua eta haserrea eragiten dizkigute, bai hauen famili eta lagunengan eta baita nolabait inguruko jendeari ere. Ehunka hildako horiek guk jakin ez arren zeintzuk diren gehiengoari ein batean mintzen gaituela esan dezaket, beraz, ulertezina iruditzen zait, nola pertsona hoien arduradunak (Espainiako Gobernua eta Europar Batasuneko gainerako Gobernuak) nola ezikusiarena egiten duten. Eta ikusiz gero, bururatzen zaien erantzun bakarra mugetako kontrola handitzea eta etorkinak kanporatzeko aukerak ugaritzea da.
Eta ez al da gizakion oinarrizko eskubide bat emigratzea, behar izanez gero? pertsonek lekualdatzeko eskubidea daukagu, horretarako patera, itsasontzi bateko sotoa edo kamioi baten barrualdea erabiltzeko beharrik izan gabe. Historian zehar denok egin dugun zerbait dela uste dut.

bideo errealak

Bideo hau, "celtas cortos" taldearena da, urte batzuk dituen kantu bat da, bertan oso argi azaltzen da, etorkin batek jasotzen duena beste herri batera bizitzera joaten denean, ez du zertan ala izan baina, zoritxarrez gaur egun, nahiz eta urte asko igaro kantua egin zenetik, ala da, beraz ikus ezazue bideoa (bertan inmigranteak pairatu behar dituen jarrerak eta begiradak azaltzen du, eta ez arrazista edo xenofoboen partetik bakarrik, pertsona gehienak faltsuak, gezurtiak direla esaten du). Zein arraroa egiten den errealitatea kantu batean entzutea ez? normalean inguruan dauzkagun herriak geurea baino hobea izaten da,gure ametsetakoa hain zuzen ere. Gogorra egiten zaigu eta hori egia den seinale da.

http://www.youtube.com/watch?v=q2R5W_9CiDU

zergatik bidaia?

Inmigrante batek bidai hau egiteko ausardia izateak, zera esan nahi du, beharrezkoa duela, bizi den herri hortatik alde egin eta toki hobe baten bila joatea. Herri hauek aukeratzeko garaian gauza asko kontutan hartzen dituzte, baina garrantzitsuena bertara abiatzeko modua izaten da, toki gertu bat izan behar da, ordaindu ahal izateko edo eskutuan irauteko,..

Orain Espainiako zentru batera goaz, bertan Afrikako jende asko dago, 400 pertsona egon daitezkeen tokian 1500 daude, oso kondizio eskasetan, oheak bitan banaturik eta merezi ote duen dena alde batera uztea, gero horrela bizitzeko? galdetu diote. Hauek baietz diote, beraien familia, lagunak, kañaz eginiko txabola ... eta ur bila sei orduko bidaia alde batera utzi baitute.
Zentruan gose greba egiten dauden batzuk, horrela jarraituz gero, egun gutxi barru hilko direla dio medikuak, bertako bati, galdetu diote, zergatik egin duen bidai hau, honek, bere familiagatik erantzun du, herrian gosez hiltzen daudelako, eta guardia zibilak ez badiote Espainian geratzen uzten galdetu ostean, nahiago duela hiltzea, bere herrira bueltatzea baino, erantzuten du gazteak.
Hona hemen bidai horren zati bat:

http://www.cuatro.com/videos/index.html?xref=20051115ctoultnot_7.Ves